دانش و روش بندگی

از مطالبى که در این نوشتار بررسى گردید، استفاده مى شود که اولاً انسان براى کمال آفریده شده و کمال او و بلکه بالاترین مقام و کمال او در این است که به جایى برسد همیشه خود را در محضر خدا ببیند و ثانیا مانع و حجاب بین انسان و خدا گناهان و شهوات و تعلقات دنیایى است که باید براى رسیدن به آن مقام با استفاده از مراقبه و محاسبه این موانع را بزداید و ثالثا با برداشتن گام‌‌‌‌‌‌‌هاى پنجگانه در رسیدن به آن مقام حرکت کند و آن گام‌‌‌‌‌‌‌ها عبارتند از معرفت، هجرت، سرعت، سبقت و امامت. انسان الهى داراى همتى بلند و هدفى والاست که نه تنها به فکر نجات خویش نیست، بلکه با رسیدن به امامت پارسایان، اهل تقوا و پارسایى به او اقتدا کرده و با پیروى از او به مقام والاى عنداللهى شدن نایل مى شوند.